Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op.Dr.Hakan YAZ
Kürtaj kelime anlamı olarak kazımak demektir. Rahim içindeki her türlü yabancı maddeyi çıkarmak için kullanılan bir yöntemdir. Kürtaj operasyonu bir jinekolog ya da bu konuda eğitim almış bir aile hekimi tarafından yapılmalıdır. Kürtaj genel anestezi altında yapılmalıdır.
Kürtaj rahim içindeki bir kanama sebebiyle de yapılabilir. Rahim içindeki bir kanama sebebiyle yapılan kürtaja halk arasında parça almak da denir.
Kürtaj teknikleri ne için yapıldığına göre değişir. Vajinal kanama sebebiyle, bir ağrı sebebiyle, bir enfeksiyon sebebiyle yapılan kürtaj kürek yöntemi denilen demirden aletlerle genel anestezi altında yapılabilir. Veya mikro kürtaj yöntemi denilen çok ince bir plastik boruyla rahim ağzından rahim içine girilip hiç anestezi uygulanmadan da parça alma işlemi (kürtaj) yapılabilir.
Eğer çocuk almak için kürtaj yapılıyorsa vakum tekniği denilen rahim ağzından içeri girilip vakumla gebelik materyalinin tamamının temizlenme işlemi yapılabilir. Ya da kürek yöntemi denilen kaşık şeklindeki demir aletlerle içerdeki gebelik materyalinin dışarıya alınması tekniği uygulanabilir. Kürek tekniği son zamanlarda çok kullanılan bir teknik değildir.
Günümüzde vakum yönteminin daha fazla kullanılmasının en önemli sebebi vakum yöntemiyle gerçekleştirilen kürtajlarda travma riskinin daha az olmasıdır.
Kürtajda yasal sınırlar
– Hamileliğin yasal olarak 10. haftasına kadar kürtaj yaptırılabilir.
– Kürtaj yapmanın zorunluğu olduğu anne sağlığını tehdit eden bir durumda, bebekte bir anormallik olduğunda 15. haftaya kadar kürtaj yapılabilir.
– 15. haftadan sonra eğer bebek ya da anneyle ilgili bir problem varsa vajinal doğum yöntemini kullanmak gerekir. Cenin 14-15. haftadan sonra parçalanarak alınamadığı için kürtaj yapılamaz.
Kürtajın gerekli olduğu durumlar
– Erken dönemde tespit edilen anomalilerde,
– Bebeğin gelişimini tamamlayamayacağı durumlarda,
– Bebeğin rahim içinde öldüğü durumlarda
– İlk üç aydaki düşüklerde
– Cansız gebeliklerde (Bebeğin kalbinin durmasına rağmen devam eden gebelikler cansız gebeliklerdir. Bu durum ilk 3 ayda sıklıkla görülen bir durumdur. Bu durumlarda da kürtaj gerekir.)
Kürtaj yaptıran birinin yeniden hamile kalması
– Kürtaj yaptıran birinin %99.99 oranında bir daha hamile kalmasında bir sorun çıkmaz.
– %0,01’lik çok küçük risk kürtajın bir komplikasyonu olduğu zaman ortaya çıkar.
– Kürtaj sırasında rahim delinmesi, enfeksiyon, tüplerin tıkanması ve rahim yapışması durumlarında hamile kalmakta sorunlar yaşanabilir. Bu durumlar tedavi edildikten sonra hamilelik mümkün olacaktır.
– Kürtaj uygun olmayan koşullarda yapıldıysa, rahim içinde bir yapışıklık oluştuysa, rahim ağzını, kanalını tahriş ve tahrip edici uygulamalar yapılmışsa ileri dönemlerde düşük ihtimalini arttırıcı bir takım sebepler ortaya çıkabilir. Ancak tüm bunlar çok seyrek karşılaşılan durumlardır.
Kürtaj yaptırmanın belli bir sınırı var mıdır?
Kürtaj yaptırmanın belli bir sınırı yoktur ancak mümkün olduğu kadar az yaptırılmalıdır. Kürtaj bir doğum kontrol yöntemi değildir.
Kürtaj operasyonu sonrası iyileşme süresi
Kürtaj operasyonu geçirdikten sonra genel anestezinin etkisinin geçmesi için hasta 1 saat kadar gözlem altında tutulmalıdır. Bu 1 saatten sonra hasta normal olarak günlük hayatına dönebilir. Kürtajda ağrı hemen hemen hiç olmaz. Ağrı olsa bile ağrı kesicilere yanıt veren bir ağrıdır.
Kürtajdan sonra âdetten daha az olan bir vajinal kanama olur. Bu kanama 1 hafta-10 gün kadar sürebilir. Bu kanama bittikten sonra hasta hamileliği sonlandırıldıktan ortalama 1,5 ay sonra tekrar âdet olabilir. Kürtajdan sonraki bir hafta ve vajinal kanama devam ettiği sürece cinsel ilişkiye girilmemelidir. Çünkü bu dönemde rahim enfeksiyonlara karşı açık bir durumdadır.
Kürtajdan sonra tampon kullanımı
Kürtajdan sonra tampon kullanımı sakıncalı değildir. Tamponun çok kısa süreli olarak kullanılması, çok sık değiştirilmesi gibi koşullarına uyulur ve uygulamasında gerekli hijyen kurallarına saygı gösterilirse tampon kullanmakta bir sakınca yoktur. Paragraf
Kürtajın riskleri
– Kürtajın yan etkileri ve komplikasyonları olabilir.
– Kürtajdan sonra bir enfeksiyon ve kanama ortaya çıkabilir.
– Kürtaj körlemesine yapılan bir işlem olduğu için rahimin delinme gibi bir ihtimali vardır. Bunlar çok seyrek rastlanan komplikasyonlardır.
– Gebeliğin ilerleyen dönemlerinde, bir enfeksiyonun oluştuğu dönemlerde rahim çok hassaslaştığı için bu dönemlerde komplikasyon riski daha yüksektir. Dolayısıyla bu dönemlerde kürtaj yapılırken çok daha fazla dikkat edilmelidir.